Maar die min ervoor, zorgde er wel voor dat een discussie die niet zo lang geleden ook al de kop opstak, namelijk dat we zomaar met dalende prijzen te maken kunnen krijgen. En dat op zijn beurt jaagt vele economen en zo goed als alle centrale bankiers de stuipen op het lijf.Waarom? Omdat wanneer de prijzen dalen, de consument zich daarop zou instellen en zijn aankopen uitstellen. Immers, na een paar maanden wordt alles goedkoper. Alleen is diezelfde consument ook een werknemer. En bij dalende prijzen en afnemende vraag zien bedrijven omzetten en winsten dalen. Vroeg of laat gaan ze mensen ontslaan. Stijgende werkloosheid zorgt voor meer concurrentie op de arbeidsmarkt, waardoor de loonstijgingen afvlakken en lonen zelfs kunnen dalen. Het eindresultaat is weinig groei, recessie en massawerkloosheid.
Gouden Eeuw
Er is echter een kleine, echt ietsiepietie, probleempje: de economische historie leert ons iets heel anders. Tijdens onze Gouden Eeuw daalden de prijzen de helft van de tijd. In de ruim drie decennia na de industriële revolutie rond 1880 zakten de prijzen rap. De technologische vooruitgang en globalisering zorgden daarvoor. De structurele deflatie leidde tot een enorme welvaartsstijging. Zeg ik niet, zegt het Internationaal Monetair Fonds.
Deflatie is alleen ongewenst als die veroorzaakt wordt doordat de vraag naar goederen en diensten inzakt. Als deflatie ontstaat doordat het aanbod de vraag overstijgt, wat negen van de tien keer het geval is, dan is die niet alleen economisch gezien een logisch gevolg (wet van vraag en aanbod) maar ook welvaartsverhogend.
Anno 2020 zijn zo goed als alle centrale bankiers als de dood voor deflatie en is geen maatregel uitgesloten om maar te voorkomen dat de prijzen gaan dalen.
Tsunami
Waarom? Het antwoord is te vinden in een andere recente publicatie, van het International Institute of Finance, getiteld Attack of the debt tsunami. Daarin valt te lezen dat de totale schuld in de wereld ongeveer 277.000 miljard dollar bedraagt. Dat is 277 met 12 nullen erachter. Dat is ongeveer 40.000 dollar per bewoner van onze planeet.
Deflatie is de ergst denkbare vijand van iemand met schulden; inflatie daarentegen is de beste vriend van zo iemand. De wereld baadt in schulden en dat is niet zomaar, per ongeluk, gekomen. Het is het gevolg van het economisch denken van de afgelopen vijf decennia.
Schulden
De wens om de economie almaar te laten groeien, vereiste almaar hogere schulden. Het gevolg is dat we ondertussen aanbeland zijn in een situatie waarin dat wat logisch zou zijn gezien de economische omgeving, namelijk deflatie, koste wat kost voorkomen moet worden. Sterker nog, om dat op schulden gebouwde economische model overeind te houden, is dat wat aantoonbaar funest is voor niet alleen de echte welvaart maar ook maatschappelijke stabiliteit, namelijk hoge inflatie, nodig.
Deze column is 25 november jl. gepubliceerd in DFT.nl